Het hele universum wordt in de metafoor van ‘Indra’s net’ voorgesteld als een oneindig uitgestrekt net met op elk knooppunt een juweel, dat – vergelijkbaar met het ‘Droste blikjes effect’ – eindeloos elk van de andere juwelen weerspiegelt.
De geringste verandering bij één juweel heeft een effect op alle andere! Het geeft een beeld van zowel de onderlinge verbondenheid en afhankelijkheid van alles wat is, als het feit dat niets op zichzelf kan bestaan.
Het interessante is dat de moderne wetenschap de diepe waarheid van deze metafoor – die zowel in het Hindoeïsme als het Boeddhisme al eeuwenlang gebruikt wordt – nu bevestigt.
Als ons hart zich verder opent en ons inzicht zich verdiept (bijvoorbeeld door meditatie, kunst, liefde, de natuur) kunnen we een diepe ervaring hebben van deze onderlinge verbondenheid met andere mensen, dieren en onze hele planeet. De behoefte kan opkomen om zich in te zetten voor het welzijn van anderen, met name voor diegenen die het minder getroffen hebben in het leven.
De grote Van Dale omschrijft ‘geëngageerd’ o.a. als ‘betrokken bij de problemen van onze tijd’ en ‘engagement’ als ‘een gevoel van morele verplichting’. Ook al zou je het als een morele plicht kunnen zien om leed te verzachten, is het meer een ‘willen’ dat ontstaat vanuit compassie dan een ‘moeten’ of een ‘verplichting’.
Niemand zit op een eiland: “Ik ben jij, jij bent mij en wij zijn zij met ons erbij”.
De Zen Peacemakers Lage Landen is een sociaal geëngageerd samenwerkingsverband in Nederland en België, waarbinnen spiritueel gebaseerde sociale actie wordt beoefend. Er wordt daarbij uitgegaan van de drie leefintenties zoals die door Bernie Glassman, oprichter van de internationale Zen Peacemakers zijn geformuleerd:
- niet-weten (not-knowing): het loslaten van vaste ideeën over jezelf en het universum
- diep luisteren / erkennen wat is (bearing witness), ten aanzien van de vreugde en het lijden van de wereld
- handelen / actie (compassionate action) voortkomend uit niet-weten en erkennen wat is
Irène ontmoette Bernie Glassman voor het eerst tijdens de door de Peacemakers georganiseerde interreligieuze ‘Bearing Witness’ retraite in kamp Auschwitz in 1997. Daarna volgde zij vele workshops en retraites bij hem. Hij is de leraar van haar leraar Joan Halifax en daarmee haar dierbare ‘grandpa’ in de dharma.
Samen met Frank de Waele is Irène spirit holder voor de in 2013 opgerichte Zen Peacemakers van de Lage Landen (ZPLL). De Zen Peacemakers willen het samengaan van spirituele beoefening en sociale actie bevorderen en vormgeven o.a. door regelmatig activiteiten te organiseren. www.zenpeacemakers.nl.
De door de BOS gemaakte documentaire ‘A Sense of Urgency‘ laat mooi zien hoe Irène’s leraar Joan Halifax Roshi geëngageerd boeddhisme vorm geeft in haar leven. Joan Halifax Roshi was in 2014 en 2016 in Nederland waar zij een trainingsretraite in Cadzand gaf.
Meer dan honderd mensen met heel verschillende achtergronden mediteerden tot aan de lunch onder leiding van Frank de Waele en Irène Bakker. ‘s Middags en ‘s avonds werkten we onder Roshi’s enthousiaste en bezielende leiding respectievelijk met de thema’s ‘Compassie’ en G.R.A.C.E.: Training in Cultivating Compassion-based Interactions. In 2014 was Roshi Joan ook key note speaker bij een groot symposium ”Compassion and Social Engagement” bij de Universiteit van Amsterdam.
Van 7 tot 12 september 2018 komt Roshi Joan opnieuw naar Nederland voor het geven een 5-daagse trainingsretraite samen met Frank Roshi en Irène Sensei.
‘Duizend Handen’ verwijst naar de Avalokitesjvara / Kanzeon, de boddhisattva van compassie, die alle kreten van vreugde en lijden van de wereld hoort. Hij/zij wordt vaak afgebeeld met elf hoofden en duizend armen, met in elke handpalm een oog.
‘Duizend Handen’ gaat uit van de waardigheid van alle levende wezens, ongeacht achtergrond en levenservaringen. Als stichting wil mensen uit de boeddhistische gemeenschap in Nederland de mogelijkheid te bieden om vrijwilligerswerk te doen op verschillende plekken en op termijn ook voor meerdere doelgroepen.
Tijdens de ALV van de Boeddhistische Unie Nederland (BUN) is op 22 oktober 2016 is een delegatie overeenkomst getekend tussen de BUN en de ‘Stichting Duizend Handen’.
De Stichting wil een netwerk van vrijwilligers opzetten en trainen, in eerste instantie voor het bezoeken van gedetineerden of bijvoorbeeld het vervoer van familieleden naar een gevangenis. Zij ondersteunen daarmee het werk van de professionele boeddhistische geestelijke verzorgers die nu al in de inrichtingen werkzaam zijn.
Werving vindt plaats onder boeddhistische sangha’s die lid zijn van de BUN, te beginnen met de lokale sangha’s van de boeddhistische geestelijk verzorgers. Verschillende leden van de Groninger sangha hebben een introductie training gevolgd en zijn inmiddels actief als vrijwilliger.
